Egalisatiefonds afvalstoffenheffing. Het afgelopen jaar heeft de BPA de afvalstoffenheffing onder de loep genomen. Hierbij onze bevindingen. A. Inleiding: Eind 2006 zijn er op de afvalstoffenheffing nogal wat bedragen over ten opzichte van de begroting. Er is door een verkeerde inschatting van het aantal eenpersoons en meerpersoons huishoudens € 308.000 aan afvalstoffenheffing meer ontvangen dan begroot. Door meevallers waren de lasten lager dan geraamd. De AVU heeft afgerekend over 2005: voordeel € 105.868. (B&W stukken 3 oktober 2006) De verwerkingskosten van huishoudelijk afval vallen € 200.000 lager uit. (herfstbrief 2006) De opbrengst van oud papier kan structureel met € 300.000 worden verhoogd.(herfstbrief 2006) De werkelijke opbrengst over 2006 was € 349.000.(opgave gemeente) De verrekening van de verwerking van bedrijfsafval valt € 36.000 hoger uit. (regel 24 van de bijlage, opgave van de gemeente). Bij de ROVA is het tarief naar beneden bijgesteld € 340.000. Bovendien zijn er nog voordelen over de afrekening van 2005 € 80.000. B. Andere opmerkelijke zaken: In de begroting voor de afvalstoffenheffing staan een aantal opmerkelijke zaken. 1. Onder de algemene kosten staat een post tijdschrijven van € 103.000. Bij ons is bekend, dat er maar een ambtenaar zit die de zaken regelt. In de beantwoording van raadsvragen van Groen Links over de kosten van de beantwoording van raadsvragen (2006-127) is gesteld, dat een ambtenaar schaal 10 € 75.000 aan begrotingskosten met zich meebrengt. 2. Voor de inzameling van huisvuil worden de kosten verdeeld over 56.247 huishoudens. Bij de berekening van de kosten voor inzameling door de ROVA worden de kosten voor 57.000 huishoudens in rekening gebracht op de begroting. 750 x €110,,40= € 83.000 teveel op de begroting. 3. Voor de inzameling van huisvuil door de ROVA wordt een budgetruimte ingebouwd van € 520.000. In de praktijk bleken de kosten lager uit te vallen dan de geraamde kosten. Wat is er met de budgetruimte gebeurd? 4. B&W heeft een startnotitie opgesteld voor het onderzoeken van verplaatsing van de ROVA in verband met de ontwikkeling van de “kop van Isselt”. De kosten van dat onderzoek worden geraamd op € 75.000. Die worden geboekt onder “afvalverwerking en verwijdering”, omdat hier een meevaller is. Dit is hoogst opmerkelijk, want het zijn plan ontwikkelkosten verbonden aan de “kop van Isselt” en hebben dus niets met afvalverwerking en -verwijdering te maken. 5. Dit roept meteen de vraag op: wat wordt er nog meer geboekt onder “Afval”, omdat er meevallers zijn ? 6. Ook geeft de AVU in haar begroting een vrij gedetailleerde opgave van de kosten. Dit gebeurt aan de hand van gegevens die door de gemeente worden aangeleverd. Hierop maakt de AVU een begroting. Waarom doet de gemeente daar in haar eigen begroting nog €23.000 bij? 7. Bij de berekening van de afvalstoffenheffing wordt een bedrag van € 1.333.000 aan BTW in rekening gebracht terwijl de uitname uit het gemeentefonds voor het BTW compensatiefonds voor de cluster reiniging maar € 607.000 bedraagt. (De betaalde BTW wordt gecompenseerd uit het BTW compensatiefonds en heeft derhalve geen invloed op de kosten.) 8. In antwoord op vragen van de PvdA over het tweede afvalbrengstation kwam naar voren, dat de ROVA van ieder huishouden € 3 reserveert per jaar voor investeringen. De gemeente heeft er de zeggenschap over. Dit is hoogst opmerkelijk, want de ROVA verleent een dienst aan de gemeente: inzameling van afval. De gemeente hoort de reserves te beheren: zowel qua zeggenschap als transparantie. 9. Dan dient zich meteen de vraag aan: Zijn er nog meer potjes elders ondergebracht? Zo zijn er nog meer zaken te noemen. O.A. is de aanbesteding van de inzameling in overeenstemming met Europese en Nederlandse wetgeving? Is het terecht dat de ROVA zo’n hoog dividend uitkeert of kunnen de tarieven lager? De gemeente als mede-eigenaar van de ROVA onderhandelt immers met zichzelf over de tarieven. C. Hoe verder? Uit het hele verhaal blijkt, dat er op voorhand veel geld wordt geraamd om aan de veilige kant te zitten. Daarom zou achteraf verrekenen op zijn plaats zijn. Bij de normale service kosten van appartementen, bij de gas/electra rekening, bij de waterrekening gebeurt dit ook. Dus waarom niet bij de afvalstoffenheffing? Uit onze eigen berekening over 2006 blijkt dat er tussen de baten van de afvalstoffenheffing en de lasten van de afvalverwerking en afvalverwijdering voor huishoudens minimaal een positief saldo is van tussen de € 2 miljoen en € 3 miljoen. Zie bijlage. 1. We pleiten, als BPA, voor het invoeren van de voorziening: “egalisatiefonds afvalverwijdering en afvalverwerking”. De gelden die door de AVU en de ROVA e.a. terugbetaald worden of verrekend worden, worden in dit egalisatiefonds gestort. Tevens het overschot van de werkelijke baten van de afvalstoffenheffing en de werkelijke lasten van de afvalverwerking en – verwijdering. Uitname kan plaats vinden in het geval de werkelijke lasten van de afvalverwerking en –verwijdering de werkelijke baten van de afvalstoffenheffing overtreffen. Door deze reserve kan er scherper geraamd worden wat de kosten voor afvalverwerking en afvalverwijdering zullen zijn. Eventuele tekorten kunnen uit het egalisatiefonds aangevuld worden. Bovendien wordt dan voldaan aan het uitgangspunt, dat de afvalstoffenheffing kostendekkend geheven mogen worden. Hiermee wordt tevens bereikt, dat de gelden voor de voorstellen van de gemeente in verband met de afvalverwijdering en afvalverwerking ( eventueel tweede afvalbrengstation, kosten ondergrondse inzamelpunten e.d.) veilig gesteld worden. 2. Tevens is het goed om een rekenkameronderzoek te laten verrichten over de afgelopen 5 jaar om te onderzoeken hoeveel de werkelijke baten en lasten waren. Ook dient onderzocht te worden of de aanbesteding en uitvoering aan de Europese en Nederlandse wetgeving voldoet. Wij zullen de aanvraag voor dit onderzoek opstarten. Bijlage Bij de eigen berekening zijn we uitgegaan van de cijfers zoals die zijn aangeleverd door de gemeente, de ROVA, de AVU. Waar we eigen aannames hanteren staat er o.i.
Toelichting Regel 1: zie opmerkelijk punt 1. Regel 2 en 3: volgens de ROVA zijn er 5 nieuwe ondergrondse opslagen gerealiseerd. De totale kosten bedragen ongeveer € 15.000 per stuk. Dit is exclusief Vathorst. (zie ook regel 17) Regel 7 t.m. 9: er is geen afvalstoffenplan gemaakt. Regel 11: voor overleg met de ROVA en verwerking gegevens zijn o.i. niet meer dan 22 werkdagen (1 maand) nodig. De inzameling is helemaal uitbesteed. Regel 12: volgens de gemeente zijn er 56.247 huishoudens aan wie een heffing wordt opgelegd. Het tarief bedroeg in 2005 per huishouden €109,18, waarvan ongediertebestrijding ad. €1,04 niet tot de afvalinzameling behoort. Resteert een tarief van € 108,14. De indexering voor prijsstijging bedroeg 1,12% (opgave ROVA), dus het tarief voor 2006 bedroeg €109,35. De totale geraamde lasten voor de ROVA bedragen dan 56.247x€109,35=€6.150.609. Komen nog bij de lasten voor de inzameling van KCA op de inzamelpunten op woensdag en bij de overige inzamelpunten en de bemanning van het mobiel brengstation in Vathorst die we samen inschatten op €100.000, totaal € 6.251.000. De tarieven zijn met €340.000 naar beneden bijgesteld en er vindt een afrekening plaats over 2005 ad. €80.000. ( gegevens herfstbrief) Resteren nog aan lasten €5.831.000. Regel 17: niet helemaal duidelijk is waar de kapitaallasten voor nieuwe ondergrondse afvalopslag in Vathorst geboekt worden ( bij de ROVA of de gemeente of de OBV ). In Vathorst zijn (of worden) volgens onze informatie 18 nieuwe “opslagen” geplaatst in 2006. Dit levert een post van ongeveer € 200.000 op. Als het echt zo’n grote post is hoort het eigenlijk apart op de begroting te worden opgenomen. Voor de zekerheid hebben wij hem opgenomen. Regel 19: voor overleg met de AVU en verwerking gegevens zijn o.i. niet meer dan 11 werkdagen nodig. De afvalverwerking en afvalverwijdering is helemaal uitbesteed. Regel 1,11 en 19: in de eerste regel is al een volledige arbeidsplaats opgevoerd. De andere ‘tijdschrijving’ is dus extra. Wordt hier een andere ambtenaar voor ingezet? Regel 23: volgens de begroting van de AVU zijn de totaalkosten voor de gemeente Amersfoort €5.771.000. Er zijn minder kosten € 200.000 en er is een verrekening van € 105.000 over 2005. Resteert een bedrag van €5.466.000 Regel 32: in de begroting voor 2006 zitten grote
bedragen aan opslag en budgetruimte. De budgetruimte die geclaimd wordt
bedraagt € 520.000. Zie opmerkelijk punt 3 en regel De opslagen die geheven worden hebben te maken met de toerekening van de overhead kosten van het gemeentelijk apparaat. De opslag onder nummer 5 zou dus terecht zijn. Maar de opslag onder regel 26 ad €437.000 is zeer discutabel. Deze taak wordt volledig uitbesteed en door anderen uitgevoerd. Is het dan juist, dat hierover overhead kosten voor de gemeente worden berekend? Conclusies: 1. Er dient een “egalisatiefonds afvalverwijdering en afvalverwerking” te worden ingesteld. Hierdoor kan er scherper geraamd worden. De afvalstoffenheffing kan dan kostendekkend geheven worden, zonder dat er grote risico’s zijn. 2. Er blijken nogal wat onduidelijkheden te zijn omtrent de ramingen en de boekingen. Het zou goed zijn, als de rekenkamer hier onderzoek naar doet over de afgelopen 5 jaar en aanbevelingen doet over de boekhoudkundige verwerking. 3. De ROVA is een gemeenschappelijke regeling, waar de gemeente mede-eigenaar van is. Er kan hier een belangenverstrengeling plaats vinden. Het is goed, als de rekenkamer tevens onderzoek doet naar deze belangenverstrengeling en bekijkt of de Europese en Nederlandse wetgeving nageleefd wordt. 4. Tevens kan er dan onderzoek gedaan worden naar de financiële verhoudingen van het onderbrengen van de gemeente reiniging in de ROVA. De inbreng van roerende en onroerende goederen is omgezet in achtergestelde leningen en aandelen. Is dit juist gebeurd? Is er sprake van overwaarde, die via rente wordt doorbelast in de tarieven? Stoelt de dividend uitkering op maatschappelijk en morele goede uitgangspunten of kunnen de tarieven lager vastgesteld worden? | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||